Ngưu Hoàng, Thủy Ngưu Giác, Xạ Hương là ba thành phần chính trong bàn thuốc thuốc an cung ngưu hoàng hoàn Trung Quốc – bài thuốc cổ truyền giúp phòng và điều trị bệnh đột quỵ, tai biến mạch máu não, đã được giới y học công nhận. Vậy tại sao sử dụng Sừng Tê Giác trong bài thuốc? Vị thuốc này có tác dụng như thế nào?
Sừng tê giác và tác dụng trong y học cổ truyền
Sừng tê giác là sừng con tê ngưu, nó mọc ở ngoài da khác với những động vật có sừng khác là sừng mọc trong xương. Sừng tê giác được cấu trúc bằng một tổ chức lông liên kết lại cho nên cưa và mài rất khó, nhưng khi chẻ thì dễ, còn sừng những con vật khác là chất keo phần thừa của cân (gân) khi can (gan) của nó hoạt động.
Theo các tài liệu của y học phương Đông, sừng tê giác là một vị thuốc được xếp vào nhóm thuốc “Thanh nhiệt lương huyết”. Sừng tê giác tính hàn, vị đắng khi dùng nó có tác dụng đi vào kinh tâm, can, vị (tim, gan, dạ dày). Nó có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lương huyết, trấn kinh an thần dùng để điều trị các chứng thuộc ôn bệnh (bệnh do thời tiết sinh ra có tính lây truyền) như sốt cao, hôn mê nói nhảm, co giật, sốt phát ban…
Theo một số sách Đông y tiếng Việt cũng đề cập đến tác dụng chữa bệnh của sừng tê giác. Trong sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” của GS Đỗ Tất Lợi có ghi: “Tê giác là vị thuốc thường dùng trong Đông Y, có tác dụng thanh huyết nhiệt, giải ôn độc và định kinh, thường dùng trong các trường hợp số quá hóa điên cuồng, sốt vàng da, thổ huyết, máu cam, nhức đầu, ung độc, hậu bối”.
Hiện nay Tê Giác là loại động vật quý hiếm nằm trong sách đỏ nên vị thuốc này bị hạn chế. Bắt đầu từ năm 1970 một nghiên cứu kéo dài 5 năm liên tục với mục đích tìm được một vị thuốc thay thế Sừng Tê Giác được thực hiện bởi Bắc Kinh Đồng Nhân Đường. Đến cuối năm 1974 nghiên cứu được công bố và sừng trâu (thủy ngưu giác) được chứng minh là loại sừng phù hợp và có công dụng giống như sừng Tê Giác.
An Cung Ngưu Hoàng Hoàn Đồng Nhân Đường
An cung ngưu hoàng hoàn Bắc Kinh Đồng Nhân Đường là phương thuốc cổ truyền được 8 đời hoàng đế nhà Thanh sử dụng và được liệt kê danh sách vào thuốc tiến cung. An cung ngưu hoàng hoàn được bài chế từ 12 vị thuốc như: thủy ngưu giác, xạ hương, trân châu, chu sa, hùng hoàng, hoàng liên…. Đặc biệt trong 12 vị thuốc này, Đồng Nhân Đường sử dụng xạ hương là phương thuốc hoàn toàn tự nhiên – một loại dược liệu rất quan trọng quyết định nên chất lượng của bài thuốc. Tại Trung Quốc, Đồng Nhân Đường Bắc Kinh là đơn vị duy nhất được cấp phép khai thác xạ hương tự nhiên.
An cung ngưu hoàng hoàn là bài thuốc có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, trấn kinh, khai khiếu…dùng trong cấp cứu điều trị đột quỵ não. Thuốc dùng theo đường uống, cần phải dùng thuốc theo đơn, đúng chỉ định và dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ.
Xem thêm: Cách sử dụng An Cung Ngưu Hoàng
